کاربرد مواد شیمیایی در صنعت نساجی چیست؟
مواد شیمیایی در صنعت نساجی شاخهای از علم شیمی است و امروزه اهمیت بالایی یافته است. نساجی از صنایعی است که به تولید و رنگ آمیزی پارچه می پردازد. در این صنعت از مواد شیمیایی صنعت نساجی استفاده می شود. انواع مواد شیمیایی صنعت نساجی در بازار خرید و فروش مواد شیمیایی موجود بوده و برحسب نیاز مورد استفاده قرار می گیرد. ویژگی و خواص مواد شیمیایی صنعت نساجی در پرداخت و بهبود کیفیت پارچه اهمیت بالایی دارد. بنابراین کاربرد خواص مواد شیمیایی صنعت نساجی باید به درستی صورت گرفته تا نتیجه مطلوب حاصل آید. قیمت مواد شیمیایی مورد استفاده در صنعت نساجی متفاوت بوده و به نوع آن وابسته است. خرید و فروش مواد شیمیایی صنعت نساجی در بازار جهانی صورت گرفته و در دسترس صنایع قرار دارد.
کاربرد مواد شیمیایی در صنعت نساجی چیست؟
در صنعت نساجی و رنگرزی کالاهای نساجی مواد شیمیایی نیز مورد استفاده قرار میگیرند. در واقع به این مواد شیمیایی مواد کمکی می گویند. یعنی این مواد نیز نقشی اساسی در رنگرزی کالاهای نساجی ایفا میکنند وبدون آنها عملیات رنگرزی ناتمام میماند. همان طور که کیفیت مواد رنگزا در فرآیند رنگرزی بسیار مهم است کیفیت مواد شیمیای کمکی نیز بسیار حائز اهمیت میباشد. از جمله مواد شیمیایی کمکی در رنگرزی آب اکسیژنه، سولفات مس (زاج سبز)، اوره، اتانول، نمک طعام یا سدیم کلیرید و.. میباشد.
انواع مواد شیمیایی در صنعت نساجی
محصولات پشمی نیز باید قبل از انجام مرحله رنگرزی، تحت یک سری پیش تصفیه قرار گیرند. فرآیند های اساسی برای تهیه آن ها کربن سازی، پیش شستشو و سفید کردن است. هدف کربن زدایی حذف کامل ناخالصی های گیاهی است. این فرآیند شامل درمان الیاف پشم با محلول اسید سولفوریک و سپس حرارت دادن آن ها به دمای بالای صد درجه سانتی گراد است. الیاف آسیب دیده به صورت مکانیکی حذف شده و کل با استات سدیم خنثی می شود. پس از اتمام کاربونیزاسیون، یک مرحله شستشو به منظور حذف مواد از الیاف اعمال شده در حین ریسندگی انجام می شود. پیش شستشو منجر به رطوبت پذیری و جذب بالای مواد سفید کننده و رنگ می شود. آخرین مرحله سفید کردن پشم است. در این فرآیند بیشتر از پراکسید هیدروژن استفاده می شود. دیسپرسکننده ها از رسوب مجدد و حفظ طبیعت پایدار و همگن رنگ ها مانند رنگ های نیلی، رنگ های گوگردی، رنگ های وت و رنگ های مستقیم روی سطح نساجی جلوگیری می کنند. رنگ های نساجی بر روی منسوجات و محصولات آن مانند پارچه، الیاف، نخ با انواع مختلف رنگ های طبیعی و مصنوعی اعمال می شود. مواد شیمیایی رنگرزی نساجی را می توان در مراحل مختلف فرآیند های تولید نساجی استفاده کرد. خنثی کننده ها ترکیبات شیمیایی هستند
کاربرد بیوتکنولوژی(زیست فناوری) در صنعت نساجی
کاربرد بیوتکنولوژی در مهندسی نساجی، از حدود ۱۰۰ سال قبل، با بهکارگیری آنزیمهای آمیلاز استخراج شده از مالت برای زدودن آهارهای نشاستهای آغاز شد. امروزه با پیشرفت بیوتکنولوژی، راه حلهای کم هزینه و مؤثر فزایندهای در فرایندهای نساجی به وجود آمدهاست. با پیشرفتهای صنعت نساجی، کاهش هزینه در تولید انبوه ضروری به نظر میرسد. بیوتکنولوژی میتواند در هر مرحله از تولید و فرایندهای تکمیلی آن، از مواد اولیه الیاف تا مرحله تصفیه پساب، باعث صرفه جویی در هزینهها شود. این فناوری، علاوه بر کاهش هزینه، با کاهش مضرات زیستمحیطی ناشی از شویندهها و مواد شیمیایی، منجر به ایجاد صنعت دوست دار محیط زیست میگردد. از طریق بیوتکنولوژی و استفاده از مواد جایگزین با آثار جانبی کمتر به جای مواد شیمیایی رایج در صنعت نساجی، نه تنها مشکل آلودگی زیستمحیطی حل میشود، بلکه کیفیت و پایداری عملیات نیز بهتر میگردد. البته کاربردهای عملی امروزی عمدتاً شامل بهکارگیری آنزیمها به ویژه آمیلازها در آهارگیری، سلولازها در زیست پرداخت کالاهای سلولزی و سنگ شویی کالاهای جین، پروتئازها در عمل آوری پشم و ابریشم و بالاخره آنزیمها در شویندهها میباشد. دورنمای استفاده از بیوتکنولوژی در سایر زمینهها نیز مورد توجه پژوهشگران بوده و در حال پیشرفت است.